Leerzaam veldbezoek

Een vergadering buiten, op een paar schoolbankjes, onder een afrikaanse boom. Lemen hutten her en der verspreid. Mannen in oversized hemden, autobanden-slippers aan de voeten. Vrouwen in doeken gehuld, sommigen met kind op de rug, of aan de borst. Urenlang wachten totdat de genodigden zich verzamelen. Zo cliché als het waar is. Nog steeds. Zo ook vandaag.
Samen met een Tanzaniaanse medewerker van de Nederlandse organisatie SNV en een Italiaanse dame van LVIA zijn we met drie Mamado-man sterk in Mugano. Hier treffen we vandaag de village government om te praten over de aanleg van latrines (staantoilletten) volgens een micro-financiering systematiek. De huishoudens zullen uiteindelijk zelf de kosten voor hun toilet dragen, via een aflossingstermijn van 6 maanden. Totale kosten 18 euro, exclusief mankracht, water en aarde. De meesten hebben momenteel geen toilet. In totaal zijn 45 mensen uitgenodigd. Bij aankomst verzamelen we in het gemeenschapshuis. Een nogal klein gebouw voor dat aantal mensen. Donker en vooral erg leeg. De genodigden laten nog even op zich wachten. Collega Matilda vertelt: “they will start coming now. They first wait until our cars arrive before moving.” Daarom zijn wij in alle vroegte vertrokken om hier om 9u aanwezig te zijn. Storm loopt het nog niet. Waarschijnlijk zijn ze nog niet klaar met het bewerken van hun stukje land of het halen van water, hoor ik. Zo´n tien man en een uur later wordt besloten de vergadering buiten te houden. Dus de bankjes naar buiten. Onder de boom. Ik word wat ongerust wanneer mij uitgelegd wordt dat de vergadering pas officieel geopend zal worden als voldoende mensen aanwezig zijn. De voorzitter van het dorpsbestuur zal beslissen, tenminste de helft van de genodigden dient toch zeker present te zijn. Stevig zitvlees is geen overbodige luxe vandaag. Ik ´oefen´ nog maar even op de (drie) Swahili woorden waarmee ik me dadelijk zal voorstellen. De voorzitter lijkt coulant. Twintig dorpsbewoners hebben zich gemeld, we beginnen. Het is inmiddels 12 uur en de zon brandt vanuit de hoogte recht in mijn gezicht. Twee uur lang observeer ik wat er gebeurt. Veel Swahili woorden en geregeld intermezzo´s om de aanwezigen alert te houden. Zogenaamde energizers. De daarop volgende stemmingsronde heeft meer impact op mijn energieniveau. De aanwezigen kiezen wie ze in de uitvoeringscommissie willen hebben. Eerst wordt gezamenlijk een lijst met voorwaarden vastgesteld waaraan de leden moeten voldoen: kunnen lezen & schrijven, niet dronken, veel in het dorp aanwezig, mentaal fit, open voor development, bereid om vrijwillger te zijn, betrouwbaar en tolerant. Uniek beeld verschijnt voor me. Alle aanwezigen zitten met het hoofd voorover gebogen terwijl één hand het gezicht bedekt. Een aantal steekt de andere hand de lucht in. Die zijn vóór deelname van betreffend persoon. Wat gebeurt hier? Een blinde stemming. Al zie ik een enkeling door de vingers glurend gniffelen wanneer bij de stemming voor een volgende kandidaat de meeste handen omlaag blijven. Ik gniffel gezellig mee.