Dames van Chiwe

Vierduizend kilometer. In vijf dagen. Met een retourtje Zuid-Frankrijk moet je flink doortoeren door de Provençe, Camarque of Dordogne om het te halen. Als je op pad wordt gestuurd in Tanzania om tijdens het regenseizoen op een droge vlakte Afrikaanse vrouwen te fotograferen voor een promo-campagne van een Nederlandse ontwikkelingsorganisatie, is dat een stuk eenvoudiger. Om die kilometers te maken dan. En zo de doelstelling van de onderneming waar te maken. Gezeten op de achterbank van MAMADO’s Toyota Hillux tussen de twee Nederlandse bezoekers (fotograaf en art director) in, vreten we vijf dagen lang asfalt en kweken we beurse billen. Van Dar es Salaam naar Dodoma, van Dodoma naar Chiwe en van Chiwe naar Dodoma (x 3), en tot slot van Dodoma naar Dar es Salaam.
Wanneer de nacht de bewoners van Dodoma nog vredig omarmt, start ik de Hillux. Om de MAMADO collega en chauffeur op te halen. En vervolgens onze gasten. Het eerste licht van de dag willen we halen. In Chiwe. Op twee uur rijden afstand. Deze nacht zijn de hemelpoorten geopend en hectoliters water naar beneden gekletterd. Heeft de aarde moeite mee in het immer dorre Dodoma. Toch stoft het altijd na een nacht regen in town. Niet langs de hoofdweg naar Chiwe. Als het onderweg ook zo geregend heeft, is de weg daar nu waterweg. En gaan we de opkomende zon eerder treffen dan onze bestemming. (On?)afrikaans optimistisch staat mijn collega in alle vroegte aan de kant van de weg te wachten. Natuurlijk gaan we gewoon op pad. De kans is net zo groot dat het niet geregend heeft, als wel.
Wel dus. En de lucht is nog steeds grijs en dicht wanneer we Chiwe naderen. Ontbijtje in het nabij gelegen transitdorp dan maar. Grijzer en grauwer dan de lucht ooit zal zijn. Een wegrestaurant in Frankrijk is zelden een paradijs. Maar dit is het zeker niet. In de regen dan. Een paar dagen geleden was het nog best gezellig, zegt de ‘crew’. Nu gebruiken de vliegen onze broodjes als landingsplaats voor de volgende aanval en is ook de thee niet veilig. Afvalwater wordt op straat gedonderd en vermengt zich met het verse regenwater.
Ook in Chiwe spoelt het regenwater zich een weg over de onbeschermde vlakte en vervuilt zo de natuurlijke waterputten. Niet geschikt voor blanke voeten waarschuwt mijn Tanzaniaanse collega.
Een dappere dame (>70 jaar, exacte leeftijd niet bekend) aan de andere zijde van de waterstroom waagt zich moedig aan de oversteek en is een van de modellen. Prachtig. Krachtig. Ieder moment wordt benut door mijn gezellige medegezellen, inspirerende vakmannen, om de verschillende vrouwen op een mooie integere wijze te fotograferen. Al laat de zon het aardig afweten.
Terug in Dodoma roept de zon en gaan we ook daar op pad, in de outskirts. Dankzij alle dames in Chiwe en de warme middag zonneschijn in Dodoma weten we dat we de vrouw voor de poster gevonden hebben. Met een kleintje op haar zij en een sjofel naast haar voeten draagt - en werkt ze aan - de wereld. Dat zien we, en voelen we vooral!

Asante santa!

Soms zijn woorden niet toereikend. In welke volgorde je ze ook plaatst. Zo was daar het zwemmen met de whalesharks. Op tweede kerstdag. Doe je niet dagelijks. Kende ze tot voor kort ook niet persoonlijk. Heb ze nog nooit in het Nederlands benoemd. Even wat anders dan een smakelijk kerstontbijt nuttigen met de familie. Was dat ooit geweldig, ongelooflijk, indrukwekkend, fantastisch, adembenemend, sereen, spannend, overweldigend, niet te beschrijven, niet te bevatten? En dat alles tegelijk? Waarschijnlijk niet. Al wil ik niets afdoen aan fijn familie samenzijn, want dat is me heel veel waard. Heel veel.
Maar dat is deze keer niet mogelijk. Duizenden kilometers, een tweetal vluchten en de nodige inentingen zitten ‘er’ tussen. Want ik zit met mijn luie wammes op Mafia eiland voor de Zuidkust van Tanzania. Beetje uit te rusten van het dynamisch jaar. Een beetje.
Gelegen in een bed op hoge poten, doet me denken aan de hemelbedden op Zanzibar, word ik midden in de nacht wakker van een nat matras. Ik zal toch niet... Nee, rondom mijn slaperig lijf is het droog. De rest van het matras is drijfnat. Op mijn opmerking over het lekkende dak, reageert de eigenaar uit Mozambique in de ochtend met een onschuldig gezicht dat hij vaker heeft gebruikt deze dagen lijkt het. “Ooh then we have to fix it.” Ben buiten in de zon in een prachtige omgeving, dus laat hem in zijn waan en mijn humeur niet verpesten.
Op deze eerste kerstdag gaan we zwemmen met de Whalesharks. Kerstkadootje voor de enige kiddo in ons gezelschap, en ja natuulijk gaan we mee. Na drie lange uren varen op zee zijn alle koppies aan boord van het vissersbootje teleurgesteld. Het is bewolkt en dan spelen de giganten liever elders. Niet langer is het kinderspel. Zien wil ik ze, en met ze zwemmen. Een tweede poging de dag erna is na tien minuten al raak. De zwart met wit gevlekte massa beweegt zich ietwat sloom, maar gracieus door het water. Gigantisch groot. Dit is zeker geen kinderspel. Dit is oerspannend! Jump Jump, vertelt de schipper ons. Ik maak me klaar om te gaan. Sure! Sure? Where? Here? Now? Now! Plons. Gewapend met een t-shirtje tegen de ontelbare kwallen, een masker, snorkel en flippers lig ik in het water. Holy....holy... everything. Een blik onder water beneemt me de adem. Zo groot en zo vredig. Glijdt deze machtige schoonheid door het water. Vervoerd in betovering merk ik amper dat ik mijn flippers gebruik. Samen gaan we voort. In (one) peace. En zwemmen we naar het einde van een bijzonder en dynamisch jaar. In de Indische Oceaan.
Het nieuwe jaar start in hetzelfde water. Met vrienden naast een kampvuurtje net buiten Stonetown, Zanzibar, proost ik. Op een inspirerend, gezond en happy 2010 voor alle lieverds om me heen, voor de aanwezigen, voor mezelf. En zet ik voorzichtig de eerste stappen. In het nieuwe jaar. Met mijn blote voetjes in de Indische Oceaan.