Nog steeds

"Female Genital Mutilation / Cutting". Verrassend element in de cv die voor me ligt. Niets om trots op te zijn zou ik zeggen. En zeker niet om publiekelijk te delen...
Vraag me ook af waarom de sollicitant die we beoordelen zich met dergelijk onderwerp bezighoudt. Mijn werkgever MAMADO is op zoek naar een accountant.
Het blijkt een ongelukkige formulering. Dame in kwestie heeft in een eerdere functie als projectmedewerker geleerd over de context van female circumcision, niet de uitvoering. In de stam die haar roots heeft in Dodoma regio komt het nog steeds voor. Vaak ook, leer ik van mijn collega’s. Aantallen zijn moeilijk in te schatten. De ingreep vindt plaats achter gesloten deuren. Van huizen. Niet van ziekenhuizen of andere instanties. Enkel wanneer de vrouw vanwege complicaties of bij een bevalling in het ziekenhuis belandt, komt de ingreep aan het licht. Officiële getallen zijn daarom niet voorhanden. Percentages tot 80% worden genoemd. Schokkend. Nog schokkender is dat na noodzakelijke en vast zeer onaangename correcties door de familie gevraagd wordt om ‘herstel’ van de besnijdenis en dat dat herstel soms ook daadwerkelijk plaatsvindt. In het ziekenhuis. Gelukkig wordt in de meeste gevallen niet op deze verzoeken ingegaan.
Ook nu ik elf maanden in-country ben, is er nog genoeg te leren. Over de cultuur en gewoontes die aan het licht komen tijdens gesprekken met collega’s en dorpsbewoners. Zo is er de collega van een vriendin. Hij begreep pas op latere leeftijd dat zijn moeder en zussen ook eten nodig hebben. Hij had ze nog nooit zien eten tot dat moment. Een strenge pikorde heerst tijdens het eten: eerst eet de vader, dan de jongens en dan de ‘rest’. Hij dacht dat leden van het vrouwelijke geslacht nooit aten en leefden zonder voedsel. Twaalf jaar was hij toen hij begreep dat ook zijn moeder en zussen beter functioneren op een maag gevuld met voldoende brandstof.
Ik kan niet beter illustreren hoe voorbeeld gedrag tot aannames leidt, en hoe goed gedrag positieve ontwikkeling stimuleert. Gelukkig heeft deze jongeman een uitstekende set hersens en is hij bovendien wereldwijs.
In MAMADO’s poging om de impact van hun werkzaamheden in beeld te brengen, gaan we op zoek naar verhalen over significante veranderingen. De meest gehoorde uitspraak: “nu we deze water voorziening hebben, hoeft mijn vrouw niet meer vroeg op om water te halen bij de drie uur verder gelegen waterput, en heeft ze meer tijd voor andere werkzaamheden in het huishouden”. Feitelijk is dat inderdaad een groot voordeel.
Maar met Westerse bril op klinkt dat behoorlijk ouderwets. Gender mainstreaming, zoals dat in ontwikkelingswereld wordt genoemd, staat dan ook hoog op de agenda. Gelijkheid tussen vrouwen en mannen. Een van de onderdelen is een gebalanceerde samenstelling van het personeelsbestand. Nu ik met mijn drie (mannelijke) collega’s de sollicitaties bekijk, weet ik dat het lastig wordt. Acht van de tien aanmeldingen zijn van het mannelijke geslacht. Waarom voelden niet meer vrouwen zichzelf geroepen of geschikt om zich beschikbaar te stellen?